Territoriaal gedrag bij het konijn

Om hun territorium af te bakenen en om buitenstaanders duidelijk te maken dat ze ergens wonen of dat iets wordt beschouwd als hun eigendom, markeren konijnen op verschillende manieren:

• Kinnen
  Onder zijn kin zit een geurklier en die wrijft hij langs zijn bezittingen of langs de onzichtbare grenzen van zijn terrein. Dames doen dit ook, alleen veel minder. Bij mannetjes kan er zelfs een "vette" kin ontstaan door de afscheiding van die klier. Zelfs zijn baasje wordt als bezit regelmatig gewaarmerkt.
• Urineren
  Dames en heren leggen overal kleine plasjes neer om grenzen te bepalen. Maar ze kunnen ook sproeien. Dit gebeurt met een draaiende luchtsprong, terwijl er een lading urine losgelaten wordt. Op die manier is de radius heel groot: overal komen druppels urine terecht. Deze ruiken heel doordringend. Heren doen dit het meest. Dit gedrag begint doorgaans vanaf een maand of 4.
• Keutelen
  Een konijn heeft de beschikking over een voorraad van rond de 300 keutels per etmaal, als hij normaal eet. Een aantal van deze keutels gebruikt hij om grenzen aan te geven. In de natuur zie je vaak een stel gemeenschappelijk toiletten van een groep konijnen: een aantal keuteleilanden. In huis is dit vervelend, maar geen ramp: het zijn droge keutels die voor ons niet of nauwelijks ruiken en die je makkelijk op kunt vegen.

Agressie

Een probleem dat regelmatig voorkomt is dat een konijn zijn mens aanvalt als die hem wil voeren of uit de kooi wil halen. Een konijn is van nature een dier met een territorium. Dat zal hij over het algemeen tegen andere konijnen beschermen, zeker in de paartijd. Vrouwtjes doen dit ook, vaak even fanatiek als mannetjes.

Wat veel gebeurt is dat mensen een jong konijn aanschaffen in een winkel en er een mooi hok bij kopen. Dat hok wordt neergezet, het konijn gaat er in en soms wordt er nog een ren bij gemaakt waarin het konijn een paar uur per dag los mag lopen.

Wanneer het konijn ouder wordt en de geslachtsrijpe leeftijd nadert, gaat het zijn territorium verdedigen. Vaak is het aangeschafte dwerg/hangoortje met een maand of zes een kilo of 3-4, zodat het verdedigen angstaanjagend kan zijn. Het konijn kan op je afspringen en tegelijkertijd met zijn voorpoten slaan en meteen daarna nog bijten. Je schrikt je een hoedje en kijkt de volgende keer wel beter uit. Niemand zal het in zijn hoofd halen een bot van een volwassen ongetrainde herder af te pakken. Iedereen zal zijn of haar kinderen waarschuwen geen vreemde honden te aaien als er geen eigenaar bij is, en de kat niet te treiteren of de hond niet te vervelen als die aan het eten zijn. Maar als een konijn zijn territorium verdedigt, vindt men dat de fout bij het konijn ligt en niet bij de indringer. Toch is het voor een konijn net zo normaal om terug te slaan als van de kat om uit te halen als je aan zijn staart trekt om van de hond om te happen als je zijn bot wil afpakken.

Er zijn een aantal oplossingen denkbaar voor dit probleem.

• Het konijn permanent meer ruimte geven.
  Vaak wordt er in de winkel waar het hok en het konijn zijn aangeschaft, niet verteld hoe groot het konijn uiteindelijk zal worden. Negen van de tien schattige pluizenbolletjes worden bijna net zo groot als een gemiddelde kat. Dat hok is dan veel te klein. Een konijn heeft net zo goed als ieder ander dier en mens beweging en afleiding nodig. Dit kan binnen of buiten zijn, een combinatie van een hok en een ren, of een hok en een kamer/grote gang.
• Na wat huishoudelijke aanpassingen is ook goed mogelijk om een konijn permanent los te laten lopen.
• Gecombineerd met bovenstaande kan castratie of sterilisatie een oplossing bieden. Veel van de territoriumverdediging heeft te maken met geslachtsdrift, dus als die afneemt, neemt vaak ook de agressie af. Dit duurt vaak een paar weken tot een paar maanden na de ingreep.
• Als het konijn inmiddels helemaal geen vertrouwen meer heeft in mensen kunt u er beter eentje bij nemen. Liefst een konijn van de andere sekse, dat geeft de beste kansen bij het koppelen. Dit natuurlijk pas na een castratie, om te voorkomen dat je binnen korte tijd de eigenaar bent van een enorm konijnengezin.

Wat in ieder geval niet helpt is straffen van een konijn dat aanvalt. Het doet niets anders dan wat voor hem natuurlijk is, namelijk een indringer verjagen. Als je hem daarvoor een tik zou geven, zal hij zich vaak de volgende keer nog feller verdedigen: immers, een indringer die wil vechten moet je partij geven.

(bron: www.knagers.nl)