Tandplak en tandsteen bij de kat

Tandplak bestaat uit eiwitten en mineralen uit het speeksel van het dier, voedselresten en de daarbij horende bacteriën. Het vormt een dun, plakkerig laagje op de tanden en kiezen.

Tandplak bevordert de groei van bacteriën, wat kan leiden tot een ontsteking van het tandvlees. Dit wordt gingivitis genoemd. Bij een gingivitis ziet het tandvlees er rood en soms gezwollen uit. Het tandvlees bloedt snel bij aanraking.

Als tandplak niet dagelijks wordt verwijderd gaat het met het calcium in het speeksel reageren en ontstaat er tandsteen. Tandsteen bestaat dus eigenlijk uit verkalkte tandplak en is te zien als een geelbruine aanslag op de tanden en kiezen.

Door de ontstekingsreactie bij een gingivitis trekt het tandvlees zich terug en kunnen tand- en kieswortels bloot komen te liggen. Bacteriën en voedselresten kunnen zich nog makkelijker ophopen en ook dieper gelegen, ondersteunende weefsels (zoals de wortels en zenuwen) worden aangetast. Wanneer deze weefsels ook zijn aangetast wordt niet meer gesproken van een gingivitis, maar van een parodontitis. Bij een parodontitis is dus niet alleen het tandvlees aangetast, maar ook de tanden en/of kiezen met hun wortels en het kaakbot.

Wanneer er nog alleen sprake is van gingivitis is het belangrijk om een afspraak te maken voor een gebitsreiniging. Bij de gebitsreiniging wordt het gebit van de kat onder narcose gereinigd met een ultrasoon apparaat dat gebruik maakt van hoog frequente trillingen. De tanden en kiezen worden hiermee schoon getrild en tandsteenvrij gemaakt. Hierna wordt het gebit gepolijst. Met de gebitsreiniging kan voorkomen worden dat de gingivitis zich ontwikkelt in een parodontitis.

Wanneer de tanden en kiezen en het ondersteunende weefsel al aangetast zijn, is er sprake van een parodontitis. De gebitsbehandeling onder narcose vereist dan vaak meer tijd en materialen. Om vast te stellen of het kaakbot is aangetast moeten röntgenfoto’s van het gebit worden gemaakt. Wanneer een tand of kies al beschadigd is of als het bot rondom de wortel al aan het oplossen is, zal de tand of kies getrokken moeten worden.

Gebitsproblemen veroorzaakt door tandplak en tandsteen kunnen deels worden voorkomen door een goede en regelmatige gebitsverzorging en door het geven van speciale gebitsverzorgende voeding.