Ratten en hun verzorging

Ratten zijn sociale, slimme knaagdieren die erg tam kunnen worden.

Een goed aan mensen gewende rat zal graag bij u zitten en niet snel bijten. Huisvest ratten altijd met soortgenoten, want het zijn groepsdieren die onderlinge interactie nodig hebben. Denk er wel aan dat ze zich snel kunnen voorplanten. Ratten houden van aandacht en zijn nieuwsgierig, geef ze daarom genoeg te doen.

Ratten zijn knaagdieren die behoren tot de familie van de muisachtigen. Onze tamme rat is de gedomesticeerde vorm van de wilde bruine rat. Ratten zijn intelligent: u kunt ze bijvoorbeeld zindelijk maken en leren om op uw schouder te zitten. In het algemeen zijn ratten vriendelijke dieren die de verzorger niet bijten. Ratten worden gemiddeld tussen 21 en 29 centimeter lang; hun staart is tussen 15 en 23 centimeter lang. Mannetjes wegen in het algemeen 350 tot 600 gram, vrouwtjes ongeveer 250 tot 400 gram. Ratten worden meestal ongeveer twee jaar oud. Vrouwtjes leven gemiddeld wat langer dan mannetjes.

Er zijn verschillende variëteiten tamme ratten. Zo is er een groot aantal kleurvarianten, bijvoorbeeld agouti (wildkleur bruin), albino (volledig wit) en beige (effen beige). Ook zijn er allerlei tekeningen: een dalmatiër heeft vlekken op zijn kop, rug en flanken, terwijl een rat met een effen tekening een volledig gekleurd lichaam heeft. Sommige ratten hebben grote, laagafstaande oren (dumbo), andere ratten zijn haarloos (naakt) of hebben juist krulhaar (rex).

Ratten komen van oorsprong uit Oost-Azië, maar hebben zich in de loop van de tijd over bijna de hele wereld verspreid. Ze wonen graag in een vochtige, niet te warme omgeving in de buurt van mensen. Ratten zijn vooral enkele uren na zonsondergang en enkele uren voor zonsopgang actief en kunnen ’s nachts wel vier kilometer afleggen. In gevangenschap kunnen ratten ook overdag actief zijn. Ze leven van nature in kleine groepen, die bestaan uit een dominant mannetje, een harem vrouwtjes en enkele ondergeschikte mannetjes. Het zijn alleseters, die niet erg kieskeurig zijn.

Huisvesting

Ratten zijn sociale dieren die gewend zijn in groepjes te leven. Als huisdier moet u de rat daarom altijd met ten minste één soortgenoot huisvesten. Zet geen mannetjes en vrouwtjes bij elkaar: de kans is dan groot dat het vrouwtje al snel zwanger wordt. Ratten zijn ondernemende dieren, die van spelen en klimmen houden. Koop daarom een kooi van ten minste 80 x 40 x 70 centimeter (breedte x diepte x hoogte) voor twee ratten. Natuurlijk geldt: hoe groter, hoe beter. Een kooi met verdiepingen zodat de ratten kunnen klimmen en verkennen is ideaal. Hoe groot de kooi precies moet zijn, hangt af van het aantal ratten dat in de kooi gehuisvest zal gaan worden en de inrichting van de kooi.

Ratten kunnen zich prima vermaken met bijvoorbeeld zitplankjes, takken, (doosjes) papieren tissues, lege wc-rolletjes, buizen en schone glazen potten. Door het speelgoed regelmatig te wisselen, kan de rat regelmatig zijn kooi opnieuw ‘ontdekken’. Geef de rat geen loopmolentje: hierin loopt de rat in een onnatuurlijke houding en kunnen de poten en de staart beschadigen. U kunt een wc-bakje neerzetten; door hier steeds de keutels in te doen, kunt u de ratten leren zindelijk te zijn.

De kooi zelf bestaat bij voorkeur uit een lage onderbak met daarop een bovenkant van tralies, zodat er geen urineluchtjes kunnen blijven hangen. Let er op dat de tralies knaagbestendig zijn. De luchtwegen van ratten zijn gevoelig. Een kooi met hoge plastic wanden is daarom ongeschikt, de urinedampen kunnen dan niet weg en tasten de luchtwegen aan. Ook bij de keuze van een bodembedekking moet u hiermee rekening houden: deze moet stofvrij zijn en mag geen schadelijke dampen afgeven. Geschikt zijn bijvoorbeeld papier, fijne beukensnippers of bodembedekkers op basis van schoon karton, maïs of hennep. Zaagsel is ongeschikt voor ratten. Gebruik geen materiaal dat gemaakt is van naaldhout, er zijn aanwijzingen dat dit op termijn ongezond kan zijn voor de ratten.

Plaats de kooi niet op de tocht om ademhalingsziekten te voorkomen. Zet de kooi ook niet direct in de zon of naast de verwarming.

Ratten vinden het vaak leuk om te worden opgepakt. Tamme ratten kruipen vaak spontaan op de hand van hun verzorger. U kunt een rat ook oppakken door voorzichtig uw hand onder zijn buik te schuiven. Pak een rat nooit bij het puntje van zijn staart. U kunt hem wel bij zijn staartbasis oppakken. Ratten vinden dat echter niet zo fijn. Ratten zijn nieuwsgierige dieren en vinden het leuk om ook de omgeving buiten de kooi te verkennen. Maar pas op met bijvoorbeeld losliggende kabels: ratten zijn knaagdieren. Houd er rekening mee dat zij goed klimmen en in kleine hoekjes passen, werk elektriciteitskabels daarom veilig weg in kabelgoten.

Haal voedselresten die kunnen bederven dagelijks uit de kooi. Zijn uw ratten zindelijk, vervang dan dagelijks de inhoud van het wc-bakje. Maak de kooi regelmatig schoon; gebruik hiervoor eventueel een niet-geurende zeep, bijvoorbeeld groene zeep. Vergeet daarbij de voerbak niet. Ververs het drinkwater elke dag. Bij gebruik van een waterfles is het essentieel dat ook de tuit van de fles schoongemaakt wordt.