Hypertrofische cardiomyopathie bij de kat

HCM is de meest voorkomende hartaandoening bij de kat. Deze afkorting staat voor Hypertrofische CardioMyopathie.

Het is een erfelijke aandoening van de hartspier die we bij katten van alle leeftijden kunnen zien varierend van 3 maanden tot ouder dan 16 jaar. De afwijking aan de hartspier zal geleidelijk verergeren. Desondanks is het verloop van de ziekte moeilijk te voorspellen.

Er zijn katten met ernstige hartspierveranderingen ten gevolge van HCM die toch normaal functioneren met soms alleen een geringe hartruis. Aan de andere kant zijn er katten met relatief kleine zichtbare afwijkingen aan de hartspier die ineens erg hard achteruit gaan.

Alle katten kunnen HCM krijgen. De ziekte komt vaker voor bij de Maine Coon, Ragdoll, Noorse boskat, Brits Korthaar en de Sphynx. Ook bij Bengalen, Siberische katten, Pers, en Scottish Fold wordt HCM gemeld. De diagnose wordt meestal gesteld bij katten van middelbare leeftijd. Opvallend is dat 75% van de katten met HCM katers zijn!

Symptomen

Bij HCM zie je een verdikking van de hartspier, waardoor het hart de verminderde functie gaat compenseren. Het verraderlijke van de ziekte is dat je in dit stadium vaak nog niets tot weinig van de aandoening merkt. Pas als het hart onvoldoende gaat functioneren zie je symptomen als bv: sloomheid, minder eten en wegkruipen. Als het erger wordt kan de kat flauw vallen, benauwd worden of een plotselinge verlamming van de achterpoten krijgen. Het hart zal dus slechter gaan werken maar de snelheid waarmee dit gebeurt en de eventuele complicaties die op gaan treden zijn moeilijk te voorspellen.

Andere mogelijke oorzaken? 

Een vergelijkbaar ziektebeeld kan optreden bij een verhoogde bloeddruk (hypertensie) en bij een te snel werkende schildklier (hyperthyreoidie). Daarom zullen ook de bloeddruk gemeten worden en de schildklierwaardes getest worden via een bloedonderzoek.

Diagnose

De diagnose kan op verschillende manieren gesteld worden:

• Door het hart en de longen te beluisteren met de stethoscoop kun je ritmestoornissen en een hartruis horen en in een later stadium soms ook vocht in de longen. De oorzaak van de ziekte is met een stethoscoop echter nooit met 100% zekerheid te stellen.
  ECG ofwel elektrocardiogram. Hierbij wordt het hartritme gemeten en wordt. Een ECG brengt de elektrische activiteit in beeld van het hart.
• Ook kan de dikte van de hartspier gemeten worden. 
  Röntgenopnames. Hiermee kunnen we vocht in de longen en/of borstholte zien en kunnen we een hartvergroting vaak beoordelen. Om het hart echter goed te kunnen onderzoeken, is een echografie informatiever.
• Echocardiografie. Hiermee ‘bekijken’ we het hart met een echograaf. De grootte van alle kamers is te meten. Teven is met Doppler te zien of er lekkages of vernauwingen zijn. Dit instrument is onmisbaar geworden in de veterinaire cardiologie en is een zeer betrouwbare onderzoeksmethode die voor de kat weinig belastend is.

Wat is precies HCM?

Om dit te begrijpen eerst even in het kort de normale bouw van het hart. Het hart van de kat bestaat net als bij ons uit 4 ruimtes. Het bloed uit het lichaam komt binnen in de rechter boezem en gaat dan verder naar de rechter kamer die het bloed vervolgens naar de longen pompt. In de longen wordt het bloed van zuurstof voorzien. Vanuit de longen gaat het bloed naar de linker boezem en vandaar uit naar de linker kamer die het bloed via de lichaamsslagader naar de rest van het lichaam pompt. 
Bij HCM is de wand van de linker kamer verdikt. Door deze verdikking kan het hart minder goed ontspannen en ook het volume wordt kleiner waardoor er minder bloed in de kamer kan.

Dit heeft meerdere gevolgen voor het hart:

1. De druk in de linker kamer wordt groter. Gevolg hiervan is een hogere druk in de linkerboezem en ook in de longen. Door deze hogere druk kan er vocht uittreden in de longen waardoor benauwdheid ontstaat.
2. De hoge druk in de linker kamer zorgt voor een slechtere doorbloeding van de hartspier zelf. Deze wordt hierdoor gevoeliger voor ritmestoornissen. In een poging om de doorbloeding te verbeteren zal de hartslag omhoog gaan, maar omdat het hart onvoldoende vulling heeft zal dit onvoldoende effect hebben. Het harder en sneller pompen geeft alleen een verslechtering van de toch al aangetaste hartspier.
3. Door de hogere druk in de linker boezem en omdat het bloed onvoldoende verder naar de linker kamer kan, zal de wand van de linker boezem uit gaan zetten. Bloed blijft zo langer hier aanwezig met een groter risico op het ontstaan van bloedpropjes. Deze propjes kunnen dan elders in het lichaam vastlopen en daar een bloedvat helemaal afsluiten (trombose). Vaak gebeurt dit in de slagader van een van beide achterpoten. Dit is een erg pijnlijke complicatie.

De definitieve diagnose word gesteld door het maken van een echo van het hart. We letten dan met name op de wanddikte van de linker kamer, de grootte van de linker boezem en de samentrekkingskracht van het hart. Op basis van de echo zal de dierenarts beslissen of het noodzakelijk is om met medicatie te beginnen en op welke termijn er een controle echo gemaakt zou moeten worden.
Het doel van de medicatie is om de vulling van de kamer te verbeteren, te verminderen of voorkomen dat er vocht in de longen komt, en het voorkomen van complicaties als trombose. Door de ondersteuning met de medicatie zie je dat de hartspier minder hard achteruit gaat.

Wat betreft medicatie zijn er verschillende mogelijkheden. Meestal bestaat de behandeling uit een combinatie van medicijnen:

• ß-blokkers (bijvoorbeeld atenolol): deze medicatie verlaagt de hartslag waardoor het hart weer de tijd krijgt om beter te vullen. Het verlaagt ook de kans op ritmestoornissen. Dit geven we als de hartfrequentie verhoogd is.
• Ace-remmers: deze medicatie verwijd de bloedvaten waardoor de bloeddruk afneemt en het hart makkelijker kan pompen.Bloedverdunners: dit vermindert het risico op de vorming van bloedpropjes.
• Bloedverdunners geven we als de linker boezem vergroot is en er een verhoogd risico op trombose is.Vochtafdrijvende medicijnen zijn nodig als er vocht in de longen zit. 
• Het doel is door het vroegtijdig stellen van een diagnose en het bijtijds starten met de juiste medicatie de kwaliteit van leven van de kat te verbeteren. Ook is er, door het remmen van de achteruitgang van het hart, een langere levensverwachting.

Heeft u vragen over bovenstaand artikel? Of heeft uw kat misschien klachten die passen bij HCM? Maak een afspraak voor een controle bij onze kliniek via onderstaande button. Belt u liever? Dat kan via 030-2615192

Een afspraak maken