Hond en wolf bij ons in de bossen

Sinds een aantal jaar heeft de wolf zich weer gevestigd in Nederland. Ook al is de kans klein dat je tijdens een boswandeling met je hond een wolf tegenkomt, het kan fijn zijn om te weten hoe je in deze situatie het best kunt handelen.

De wolf rukt op in de bossen van Nederland. Het belangrijkste als je een wolf tegenkomt, is om flink afstand te houden van de wolf. Eigenlijk is dat net als bij andere dieren, zoals wilde zwijnen of edelherten. Een goede richtlijn is een afstand van zo'n 50-100 meter minimaal. Loop in ieder geval nooit de wolf achterna en ga de wolf ook niet voeren of lokken. Als de wolf toch te dichtbij komt, maak jezelf dan groot of maak lawaai om ze af te schrikken. Om meer afstand te nemen kun je zijdelings weglopen of achteruit lopen. Ga in ieder geval niet rennen, want dat wekt hun jachtinstinct. Door ons aan deze regels houden, zorgen we ervoor dat de wolven wild blijven.

Als je met je hond het bos in gaat, ben je welkom als dat op de borden staat aangegeven. Voor de bescherming van de natuur is het belangrijk dat je je hond altijd aan de lijn houdt. Dit is nodig voor de vele wilde dieren die in de natuur leven. Elke hond, ook de gehoorzaamste, heeft een natuurlijk jachtinstinct en de neiging om achter wilde dieren aan te gaan.

Een wolf gaat over het algemeen mensen uit de weg. Houd er rekening mee dat wolven honden kunnen zien als concurrenten in hun territorium. Een wolf zal zich weren tegen een hond die hem actief benadert. Dus jouw hond, zeker een hond die van nature nieuwgierig is en op wilde dieren af gaat, loopt een risico. Honden moeten daarom in wolvengebied aan de korte lijn, zodat ze dicht bij mensen blijven. Als mens ben je de beste bescherming voor je hond tegen de wolf. Door de poep van je hond op te ruimen in een wolvengebied of je hond zo min mogelijk te laten markeren door kleine plasjes of het krassen met de poten, zorg je er voor dat de kans minder groot is, dat de wolven je hond zien als indringer.*  

In losloopgebieden is het de bedoeling dat de hond in de buurt van het baasje blijft (binnen het blikveld) en de hond moet onder appèl staan. Als je een wolf ziet, roep je hond dan direct terug en lijn hem kort aan. Als je je daar aan houdt, is er weinig kans op een confrontatie met een wolf. Maar wees alert en houd je hond altijd in de gaten. 

Net als andere wilde hondachtigen zijn wolven erg territoriaal en zullen ze hun territorium bewaken tegen andere wolven en gedomesticeerde honden. Wolvenroedels krijgen jongen in het voorjaar en zullen later van half mei tot eind september ontmoetingsplaatsen gebruiken, nadat de pups groot genoeg zijn om hun hol te verlaten. Volwassen wolven zijn zeer defensief tegenover pups op ontmoetingsplaatsen en zullen andere roofdieren aanvallen, inclusief honden, die te dicht bij de ontmoetingsplaats of de pups komen. Tijdens de zomer zal een roedel twee tot drie tot wel zes of meer ontmoetingsplaatsen gebruiken. De locaties zijn meestal bosopeningen of randgebieden waar veel wolvensporen en uitwerpselen te zien zijn. Conflicten tussen hond en wolven vinden over het algemeen plaats als de wolf de pups verdedigt op deze zogeheten ontmoetingsplaatsen. Dit soort aanvallen (het verdedigen van ontmoetingsplaatsen) vinden normaal gesproken alleen plaats van half juni tot eind september, zo lang de ontmoetingsplaatsen in gebruik zijn.”

Elders in Europa, waar wolven en mensen al langer dicht bij elkaar leven, heeft men ervaren dat de potentiële dreiging van wolven verrassend laag is. Wolven zijn nou eenmaal wilde dieren die zich gedragen op een manier die hoort bij hun natuur. In de literatuur en in studies  lees je dat de wolf van nature de hond ziet als een  concurrent, een vijand, een indringer en zelfs als een prooi. De volwassen mens daarentegen niet. Als een wolf negatief op een hond reageert, ben jij als hondeneigenaar de grootste bescherming voor je hond. Er is geen gevaar voor hem zolang jij hem dicht bij je houdt. Als de wolf toch dichterbij komt, moet je hem duidelijk maken dat jij er ook bent door jezelf groot te maken, lawaai te maken, in je handen te klappen of in het extreme geval te gooien met stokken. Als hij je in de gaten krijgt, rent de wolf meestal weg.

Als je een wolf ziet, meld dat dan bij de boswachter van dat gebied. Ook kun je het melden via de website BIJ12.

_{*Het probleem kan zijn dat wolven honden vaak zien als leden van hun eigen soort. Honden gedragen zich over het algemeen niet als wolven, wat kan leiden tot misverstanden die fataal kunnen zijn voor de hond. Volwassen honden laten bijvoorbeeld overal hun markeringen achter, vaak meer aangevend: “Ik was hier en ik ben een bijzonder geweldige hond” dan “dit is mijn territorium”. De wolven in wier territorium de honden reizen en markeren kunnen dit dan als een provocatie ervaren omdat zij het markeren wel kunnen zien als een territoriale claim. Zolang wolven en honden niet direct met elkaar in contact komen, is dit geen probleem. Elkaars markeringen worden eenvoudigweg steeds opnieuw “overschreven” – d.w.z. "We kennen elkaar en gebruiken hetzelfde gebied, maar op verschillende tijdstippen".}

Bronnen: 
Thorsten Gieser: ‘Leben mit Wölfen‘
Staatsbosbeheer